外八庙是中国河北承德避暑山庄东北部八座藏传佛教寺庙的总称。先后于清康熙五十二年(1713)至乾隆四十五年(1780)间陆续建成。当时,北京、承德共有四十座直属理藩院的庙宇,京城三十二座,承德八座,复因承德地处北京和长城以外,故称外八庙。其中普宁寺是中国北方著名的佛教活动场所,是研习佛教文化的理想去处。普陀宗乘之庙仿西藏布达拉宫修建,规模宏大、气势磅礴,是外八庙中占地面积最大的一座。须弥福寿之庙又称班禅行宫,是班禅额尔德尼六世来承德为乾隆皇帝祝寿的驻跸之地。普乐寺又称圆亭子,其主殿旭光阁,重檐圆顶,极似北京天坛祈年殿,较为罕见。这些寺庙是汉、蒙、藏文化交融的典范。
ວັດ 8 ແຫ່ງທາງນອກແມ່ນຊື່ລວມຂອງວັດສາສະໜາພຸດນິກາຍ
ລາມະທີ່ຢູ່ພາກຕາເວັນອອກສຽງເໜືອຂອງວັງພັກຮ້ອນເຊີງເຕີ໋ແຂວງເຮີເປຂອງຈີນ, ສ້າງສຳເລັດໃນໄລຍະແຕ່ປີທີ 52 ສະໄໝຄ່າງຊີ (ປີ 1713) ຮອດປີທີ 45
ສະໄໝຊຽນລົງ (ປີ 1780) ຂອງລາຊະວົງຊີ່ງສືບຕໍ່ໆກັນມາ. ໃນສະໄໝນັ້ນ, ຢູ່ປັກກິ່ງ ແລະ ເຊີງເຕີ໋ລວມມີວັດ 40 ແຫ່ງໂດຍຂຶ້ນກັບອົງການຄຸ້ມຄອງວຽກງານຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍໂດຍກົງ, ຢູ່ປັກກິ່ງມີ 32 ແຫ່ງ, ເຊີງເຕີ໋ 8 ແຫ່ງ, ຍ້ອນວ່າເຊີງເຕີ໋ຕັ້ງຢູ່ທາງນອກຂອງປັກກິ່ງ ແລະ ນອກກຳແພງເມືອງຈີນ, ສະນັ້ນຈິ່ງໄດ້ຊື່ວ່າ “ວັດ 8 ແຫ່ງທາງນອກ”. ໃນນັ້ນ, ວັດຜູນີງແມ່ນພຸດທະສະຖານທີ່ມີຊື່ສຽງທີ່ສຸດຂອງພາກເໜືອຈີນ, ແມ່ນແຫຼ່ງທີ່ຄົ້ນຄວ້າວັດທະນະທຳພຸດທະສາສະໜາ. ວັດຜູໂທແມ່ນກໍ່ສ້າງໂດຍລອກແບບມາຈາກວັງບຸດຕະລາຂອງຕິເບດ, ມີຂະໜາດໃຫຍ່ທີ່ສຸດ, ສະຫງ່າຜ່າເຜີຍຫຼາຍ, ແລະກໍແມ່ນວັດທີ່ໃຫຍ່ທີ່ສຸດໃນຈຳນວນວັດ 8 ແຫ່ງທາງນອກ. ວັດຊີມີຟູໂຊ້ກໍ່ມີຊື່ວ່າ “ລາຊະນິເວດປານຈັນລາມະ”, ແມ່ນບ່ອນພຳນັກຂອງປານຈັນລາມະອົງທີ 6 ໃນເວລາພະອົງມາຮອດເຊີງເຕີ໋ເພື່ອສະຫຼອງວັນເກີດຂອງກະສັດຊຽນລົງຮ້ອງເຕ້. ວັດຜູເລີ້ກໍມີຊື່ວ່າ “ສາລາຮູບມົນ” , ຫໍທີ່ສຳຄັນໆໃນວັດແມ່ນຫໍຊີ້ເຢີ້, ມີຫຼັງຄາສອງຊັ້ນຮູບມົນ, ຄ້າຍຄືຫໍຊີນຽນຂອງຫໍໄຫວ້ຟ້າທີ່ນະຄອນຫຼວງປັກກິ່ງ, ສະຖາປັດຕະຍະກຳແບບນີ້ພົບເຫັນບໍ່ຫຼາຍປານໃດ. ວັດເຫຼົ່ານີ້ແມ່ນແບບຢ່າງຂອງການເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັນລະຫວ່າງວັດທະນະທຳເຜົ່າຮ້ານ, ເຜົ່າມົງໂກ ແລະ ເຜົ່າຕິເບດ.
清代帝王建立这些寺庙,是为了顺应蒙、藏等少数民族信奉喇嘛教的习俗,“因其教而不易其俗”,通过“深仁厚泽”来“柔远能迩”,以达到清王朝“合内外之心,成巩固之业”的政治目的。清朝用民族建筑的不同形式,以避暑山庄为中心,象征中国各少数民族对清中央政府的向心力,也象征着“康、乾盛世”的强大和统一。外八庙不仅是中国民族艺术建筑的博物馆,也是民族大团结的象征。
ວັດວາອາຮາມທີ່ເຈົ້າຊີວິດໃນລາຊະວົງຊີ່ງສັ່ງໃຫ້ກໍ່ສ້າງເຫຼົ່ານີ້ ແມ່ນເພື່ອສອດຄ່ອງກັບຮີດຄອງປະເພນີແລະຄວາມເຊື່ອຖືສາສະໜາພຸດນິກາຍຕິເບດຂອງບັນດາຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍເຊັ່ນ, ເຜົ່າມົງໂກ ແລະ ເຜົ່າຕິເບດແລະຊົນເຜົ່າອື່ນໆ, ການທີ່ “ເຄົາລົບຄວາມເຊື່ອຖືແລະ ບໍ່ໃຫ້ປ່ຽນຮີດຄອງປະເພນີ”, ເຮັດໃຫ້ຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍເຫຼົ່ານີ້ຍອມເປັນໄພ່ຟ້າຂ້າແຜ່ນດິນໂດຍຜ່ານ “ການສ້າງຜົນປະໂຫຍດຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ”, ເພື່ອບັນລຸເປົ້າໝາຍຂອງລາຊະວົງຊີ່ງທີ່ “ເຮັດໃຫ້ຝ່າຍຕ່າງໆຮ່ວມຈິດໂຮມໃຈກັນ, ປັບປຸງອຳນາດໃຫ້ມີສະເຖຍລະພາບ”. ລາຊະວົງຊີ່ງນຳໃຊ້ຮູບການຕ່າງໆຂອງສະຖາປັດຕະຍະກຳຂອງບັນດາຊົນເຜົ່າ, ຖືວັງພັກຮ້ອນເປັນໃຈກາງ, ເປັນສັນຍະລັກແຫ່ງບັນດາຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍຖືລັດຖະ
ບານລາຊະວົງຊີ່ງເປັນສູນກາງ, ແລະກໍ່ເປັນສັນຍະລັກແຫ່ງ “ຍຸກສະໄໝທີ່ຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງຂອງກະສັດຄ່າງຊີຮ້ອງເຕ້ ແລະ ກະສັດຊຽນລົງຮ້ອງເຕ້” ເຊິ່ງເປັນຍຸກທີ່ມີສັກກະຍະພາບ ແລະ ເອກະພາບທີ່ສຸດ. ວັດ 8 ແຫ່ງທາງນອກບໍ່ພຽງແຕ່ເປັນພິພິດທະພັນແຫ່ງສິນລະປະສະຖາປັດຕະຍະກຳຂອງຊົນເຜົ່າຈີນເທົ່ານັ້ນ, ຍັງແມ່ນສັນຍະລັກແຫ່ງຄວາມສາມັກຄີຂອງຊົນເຜົ່າຕ່າງໆອີກດ້ວຍ.
承德外八庙建筑雄伟,规模宏大,反映出清代前期建筑技术和建筑艺术的成就。1994年12月,外八庙与承德避暑山庄一起被列入到世界文化遗产。
ວັດ 8 ແຫ່ງທາງນອກເມືອງເຊີງເຕີ໋ມີເປັນສະຖາປັດຕະຍະກຳທີ່ສະຫງ່າງາມ ແລະ ຫຼູຫຼາ, ເຊິ່ງສະແດງໃຫ້ເຫັນເຖິງເຕັກນິກກໍ່ສ້າງ ແລະ ສິລະປະຂອງສິ່ງກໍ່ສ້າງໃນສະໄໝກ່ອນຂອງລາຊະວົງຊີ່ງ.ເດືອນທັນວາປີ 1994, ວັດ 8 ແຫ່ງທາງນອກ ແລະວັງພັກຮ້ອນເຊີງເຕີ໋ໄດ້ຖືກຮັບຮອງເປັນມໍລະດົກໂລກວັດທະນະທຳໃນເວລາພ້ອມໆກັນ.